بیماری کولیت اولسراتیو در دوران بارداری

بیماری کولیت اولسراتیو در دوران بارداری : درباره خطر کولیت اولسراتیو (UC) در زنانی که قصد بارداری را دارند باید بگوییم که این بیماری زنان را از اقدام به بارداری و شروع ایجاد یک خانواده بزرگ‌تر منع نمی‌کند و برای فرد ممانعتی را ایجاد نمی کند. شاید که برخی چالش‌ها را برای فرد ایجاد کند اما با وجود این چالش ها هم بیمار هنوز می‌تواند یک بارداری سالم را تجربه کند. و به این ترتیب بسیاری از خانم هایی که مبتلا به بیماری کولیت اولسراتیو هستند می توانند که یک حاملگی طبیعی را داشته باشند و منتظر تولد یک نوزاد سالم باشند.

بنابراین این زنان با زنان هم سن و سال خودشان شانس بارداری یکسانی دارند و هیچ تفاوتی با دیگر زنان هم سن خودشان ندارد. در صورتی کمی سخت می شود که بیمار سابقه‌ ی انجام انواع جراحی را قبلا داشته باشد پس ممکن است کمی سخت‌ تر شود. منظور از جراحی این که برای درمان کولیت اولسروز، جراح کل روده بزرگ را برداشته باشد و به جای ان یک کیسه داخلی برای ذخیره مدفوع ایجاد ‌کند.

با ایجاد بافت اسکار در ناحیه لگن شانس باروری فرد با این اقدام ممکن است که کم شود. در صورت تصمیم به بچه دار شدن در آینده انتخاب بهتر این است که به انجام یک عمل کولکتومی جزئی با یک کیسه در خارج بسنده نمود. انجام این عمل جراحی درست است که شانس باروریرا در فرد تحت تأثیر قرار نمی‌دهد. جراح می‌تواند ادامه‌ی روده را بعد از تولد فرزندتان، برداشته و یک کیسه در داخل تعبیه کند.دست‌یابی به مرحله‌ی بهبودی پیش از باردار شدن در واقع مهم ترین نکته در حفظ شانس باروری کنترل UC است. در صورتی که فرد در دوره ی فعال بیماری باردار شود از ان جایی که احتمال بدتر شدن علایم در دوران بارداری وجود دارد پس شانس بزرگی است که علایم به همان شکل قبلی باقی بماند.

در صورتی که بیمار در دوره شدت بیماری دچار بارداری شود ممکن است که عوارضی مثل تولد زود هنگام و یا وزن کم هنگام تولد فرزند مبتلا شوند. از دیگر عوارض مادری در این دوران کمبود وزن و کاهش مواد مغذی مورد نیاز بدن در بارداری است که احتمال سقط جنین در سه ماهه اول را بالا می‌برد. در این شرایط پزشک متخصص باید قادر باشد تا علائم مادر باردار راکنترل کند تا حد ممکن مادر دچار عوارض احتمالی نشود.

ممکن است تا در طول ۳ ماه اول بارداری، علایم بیماری کولیت اولسروز در مادر جنین بدتر شود. درباره بعضی از داروهایی که برای درمان استفاده می شوند این است که این داروها در درمان بیماری کولیت اولسراتیو در دوران بارداری نیز می‌تواند استفاده شود. بهتر است که درباره تمام داروهایی مصرفی خود با پزشک مشورت کنید تا پزشک از نوع داروی مصرفی شما در این دوران آگاهی داشته باشد. در بیشتر مادرانی که شدت کولیت اولسراتیو شدید است باید در این مورد اشاره داشت که جنین در این افراد بیشتر از عوارض داروهای موجود تحت آسیب می تواند قرار بگیرد.

بیشتر داروها هستند که مصرف آن ها در بارداری هم بسیار خطرناک است و هرگز نباید در دوران بارداری مصرف شوند اما می توان بسته به نظر پزشک و مزیت استفاده از دارو برای یک شخص از ان داراستفاده آن و طبق تجویز پزشک مصرف نمود؛ بنابراین به دستور و صلاح دید پزشک این دارو در دوران بارداری یا شیردهی نیز ممکن است تجویز گردد.

در بیشتر مواقع عامل خطر، افزایش دهنده احتمال ابتلای مادر به بیماری کولیت اولسروز می تواند یک سابقه خانوادگی از این بیماری و ابتلای یکی از اعضای خانواده مانند پدر، مادر، خواهر و یا برادر باشد. در این بیماری بیشترین افراد مبتلا معمولا افرادی با اصل و نسب یهودی اشکنازی هستند که این افراد بیشتر در معرض ابتلا به آن هستند.

علائمی که نشان از ابتلای فرد به بیماری را دارد عبارتند از مواردی که ما در ادامه برای تان بیان می کنیم مادران باردار بهتر است تا در صورت مشاهده هر یک از علایم زیر باید خود را بلافاصله به پزشک معالج خود برسانند. این علایم عبارتند از:

• مادرانی که تب بدن ان ها بیش از ۱۰۱ درجه فارنهایت (۳۸٫۳ درجه سانتی‌گراد) باشد و یا لرز شدید داشته باشند
• تپش شدید قلب و احساس سبکی سر
• کم شدن آب بدن که علائمی مثل دفع ادرار کم و عدم دفع ادرار طی ۱۲ ساعت یا بیشتر
• داشتن درد شدید در ناحیه شکم و نفخ شکم و یا بدون نفخ
• داشتن درد و تورم در ناحیه مقعد و تخلیه چرک از ناحیه اطراف مقعد و یا
• داشتن حالت تهوع و استفراغ‌های مکرر
• بی‌اختیاری مدفوع یا گاز

بروز این علایم، در دوران بارداری برای مادران باردار این را نشان می دهد که متاسفانه بیماری کولیت اولسراتیو در این دوران به طور قابل توجهی بدتر شده است. در بعضی از مواقع ممکن است که این علایم نشانه‌ای از مگا کولون سمی باشد که این با علائم سریعا فرد نیاز به درمان اورژانسی دارد. در صورت ایجاد هر گونه تغییر در علایم بیماری شما موظف هستید تا به پزشک متخصص تان موضوع را اطلاع دهید تا به این شکل سلامت مادر و جنین به خطر نیفتد. علائمی که به وجود می آید از دست دادن وزن و اسهال پایدار بیش از دو هفته است. بیماران مبتلا به کولیت الستراتیو در دوران درمان و حتی پس از کنترل بیماری هم باید جلسات ویزیت را پیگیری کنند.

بهتر است تا قبل از اقدام به بارداری و به محض این که شما شروع به فکر کردن در مورد باردار شدن را داشته باشید نزد پزشک خودتان و همچنین متخصص زنان و زایمان خود ویزیت شوید و از ان ها درباره بارداری تان مشاوره بگیرید بدون شک صحبت با آنها در مورد چگونگی و مراقبت شما برای یک بارداری سالم بسیار کمک می کند. از ان جایی که ممکن است تا به خاطر مصرف برخی داروهای بیولوژیکی سیستم ایمنی بدن مادر ضعیف شود و همین امر باعث می شود تا جنین در معرض انواع ویروس‌ها قرار گرفته شود؛ و برای اینکه استفاده از ترکیبات بیولوژیک در طول سه ماه اول حاملگی خطر چندانی ندارد و پزشک بیشتر مواقع مصرف دارو را حتی در زنان شیرده نیز تجویز می کند. استفاده از دو داروی متوتروکسات و تالیدومید که برای کنترل بیماری کولیت اولسراتیو تجویز می شود و این دارو ها به علت نقص‌های هنگام تولد باید حداقل ۳ ماه قبل از برنامه‌ ریزی برای اقدام به بارداری به داروهای دیگر بی‌خطر در بارداری تبدیل شوند زیرا بیمار نمی تواند از این داروها استفاده کند.

مصرف متوتروکسات در دوران بارداری تاثیر خیلی بدی را بر روی جنین و نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند می گذارد و در واقع این دارو برای جنین نوعی سم محسوب می‌شود.

درست است که مصرف داروها برای جنین خطرناک است ولی با این حال توقف درمان نیز اصلاً به نفع مادر و جنین نیست پزشک برای این دوران از داروهالی کم‌خطرتر استفاده می کند. آمینوسالیسیلات ‌ها و بسیاری از داروهای مورد استفاده برای درمان علایم و نشانه‌های UC که این داروها ‌خطر کمی را برای زنان باردار و شیرده دارد. پزشکان از داروهای کورتیکواستروئیدها هم مثل پردنیزولون روش درمانی کم خطر برای زنان باردار و شیرده هستند نیز استفاده می کنند. بسیاری از داروهای تقویت کننده سیستم ایمنی و داروهای سرکوب کننده ایمنی در دوران بارداری برای فرد کم خطر هستند.

رژیم غذایی و مکمل‌های ویتامینی مطلوب در زنان باردار مبتلا به کولیت اولسراتیو

بهتر است که استفاده از مکمل‌ها و ویتامین‌های مخصوص این دوران را خانم های باردار در طول مدت بارداری و قبل از بارداری و درر اقدام به ان به طور مناسب مصرف کنند. در بیشتر افراد ممکن است که مصرف آهن باعث شود تا تاثیر بدی روی سیستم بدن فرد بگذارد؛ و ممکن است تا در این صورت پزشک مصرف سایر فرمولاسیون‌ها را به بیمار توصیه کند. در بیماران مبتلا به کولیت اولسراتیو باید سطح آهن بدن به صورت مداوم و منظم مورد بررسی قرار بگیرد از این جهت که ممکن است که بسیاری از خانم ها دچار کم خونی شدید شوند.

در صورتی که فرد برای درمان کم خونی نیاز به استفاده از اسید فولیک اضافی داشته باشد تا با این کار از نقایص مادرزادی در کولیت اولسراتیو پیشگیری کنند. بیمارانی که از داروی سولفاسالازین برای درمان استفاده می کنند. ممکن است که مصرف این دارو در جذب اسید فولیک اختلال ایجاد کند و جذب آن را تا حدود زیادی کاهش دهد. در بیشتر بیمارانی که از داروهای کولیت اولسراتیو برای درمان مصرف می کنند معمولا خطر نقص نوزادان در هنگام تولد بیش از خود بیماری به سبب افزایش مصرف است. از آن جایی که بیماری کولیت اولسراتیو یک بیماری ارثی است و جنینی که در شکم مادر است به احتمال 2 تا 5 درصد امکان ابتلای کودک به بیماری کولیت اولسراتیو وجود دارد. در صورتی که پدر و مادر هر دو دچار بیماری التهابی باشند امکان ابتلای جنین تا حدود ۳۰ درصد افزایش می‌یابد.

بیشتر بخوانید : بیماری های گوارشی

از آن جایی که مادران در دوران برای جلوگیری از تشدید تورم روده حتما باید از مصرف این غذاها اجتناب کنند پس بهتر است تا در کنترل بهتر بیماری از غذاهای چرب، سرخ شده، حاوی قند بالا و غذاهای تند دوری نمود و مصرف آجیل، ذرت بو داده پرهیز کنند. بدن ممکن است به خاطر مشکل اسهال که دچار شده است دچار کم آبی شود برای همین بهتر است تا میزان آب مصرفی بدن را افزایش داد. از مصرف وعده های غذایی پر حجم کاملا خودداری کنید و بنا بر توصیه متخصصان بهتر است تا از وعده های کوچک تر استفاده کرد پس مصرف پنج یا شش وعده غذایی کوچک در روز بهتر از سه وعده‌ی غذایی پر حجم در این دوران است. بیشتر افرادی که در دوران بارداری دچار حالت تهوع و سوزش سر دل می شوند با این شیوه‌ی تغذیه در این دوران می توانند تا حدودی این علائم را کنترل کنند.

درست است که سبزیجات تازه و مخصوصا انواع میوه ها برای سلامت مادر و جنین بسیار مفید است اما متاسفانه مصرف این موارد می تواند تاثیر بدی برای بیمار داشته باشد و باعث تشدید کولیت اولسروز در بیمار می شود، برای جلوگیری از این حالت بهتر است که از انواع بخارپز یا سبزیجات پخت جای میوه و سبزیجات خام استفاده کنید؛ و در مصرف آن ها زیاده روی نکنید و مصرف این مواد را در حد تعادل نگه دارید.

بهتر است که استفاده از میوه هایی که سرشار از آنتی اکسیدان هستند را فراموش نکرد. میوه هایی مثل زغال اخته، گیلاس، گوجه فرنگی، کدو و فلفل

از آن جایی که بیشتر افراد ممکن است که در هضم شیر دچار مشکل شوند یعنی در واقع قند موجود در شیر را نتوانند هضم کنند این قند شیر همان لاکتوز است. بیماری التهابی روده ربطی به این مورد ندارد. درست است که ربطی به هم ندارند تشابه زیادی میان علایم عدم تحمل لاکتوز و بیماری التهابی روده وجود دارد که این ممکن است تست قطع شیر در دوران بارداری را برای تشخیص آن با مشکل روبه رو کند.

نیاز مادر در بارداری برای تامین کلسیم بسیار است از این رو پزشک مواد غذایی جایگزین آن را در این دوران برای انجام تست خود و جبران کمبود کلسیم توصیه می‌کند؛

مواد غذایی  کلسیم دار عبارتند از:

• استفاده از ماست و یا پنیر که این لبنیات ها دارای قابلیت هضم بهتری هستند.
• آب میوه ها و نوشیدنی ‌های دیگر، استفاده از حبوبات
• مصرف نان های سالم
• مصرف کلسیم اضافه
• سویا، نخود سیاه یا ماهی کنسرو شده با استخوان (مانند ساردین یا ماهی قزل آلا)
• استفاده از شیر بدون لاکتوز یا غنی شده از کلسیم مانند شیر سویا
• مصرف قرص یا قطره لاکتاز که این بسیار به هضم لاکتوز کمک کننده است
• مصرف چربی ‌های سالم ماهی

یکی از راه های دریافت اسید های چرب امگا ۳ استفاده از ماهی است که این روش یک راه بسیار خوب برای به دست آوردن امگا 3 است. مصرف امگا 3 به ساخت مغز و چشم کودک بسیار کمک می‌کند؛ و باعث قطع یا عود علائم UC می شود. بعضی از غذا های دریایی هستند که در آن ها مقداری جیوه وجود دارد بهتر است تا در زمان حاملگی از انواع ماهی‌ های مانند میگو، ماهی آزاد و گربه ماهی که جیوه کمتری را دارند تا ۱۲ اونس در هفته مصرف نمود؛ و جانوران دریایی مثل کوسه، شمشیر ماهی و شاه ماهی خال مخالی به دلیل داشتن جیوه فراوان در این دوران ممنوع هستند.