ایسکمی روده چیست ؟

ایسکمی روده چیست ؟ : سندرم‌ های ایسکمی روده‌ای وقتی ایجاد می شوند که به دلیل انسداد رگ‌های خونی جریان خون به روده کم می شود. اگر جریان خون به روده به علت مسدود شدن در یک شریان کم شود، ایسکمی روده‌ای در شرایط مختلف ایجاد می شود. که این امر بر روی روده بزرگ و کوچک تاثیر می گذارد. در اغلب موارد سندرم‌های ایسکمیک روده‌ای به علت آترواسکلروز که یعنی پلاک و ماده چربی در دیواره‌های رگ‌های خونی ایجاد شده است روی می دهد که سبب تنگ شدن یا انسداد عروق خواهد شد.

این شرایط به دلیل وجود لخته‌های خون یا آنوریسم یعنی بزرگ شدن یا انحنای غیر طبیعی در عروق حاصل می شود. بعد از سن شصت سالگی سندرم‌های ایسکمیک روده‌ای شایع تر هستند. با وجود این در هر سنی ممکن است رخ دهند. ایسکمی روده‌ای می تواند سبب درد روده نیز شود. که در نتیجه با کم شدن جریان خون به روده، بافت روده آسیب می بیند. ایسکمی روده در واقع در اثر هر اختلالی که سبب می شود خون کافی به دستگاه گوارش نرسد ایجاد می شود.

این مشکلات ایسکمی به دلیل در ناگهانی شکم و اسهال خونی یا و ضعیت جدی‌تر مانند گانگرن که نیاز به جراحی دارند و حتی شاید سبب مرگ هم شود ، آشکار گردد. برای رفع ایسکمی داروهایی وجود دارد برای اینکه شانس بهبود افزایش یابد باید علائم اولیه تشخیص داده شود، ایسکمی روده می تواند بسیار بیماری خطرناکی باشد ولی رد سالهای اخیر درک پزشکی رد این زمینه رشد کرده است که قادر هستند ایسکمی را در اوایل ایجاد آن بشناسند.

بیشتر بخوانید : بیماری های گوارشی و روده

توانایی پزشک رد تشخیص این بیماری و شناخت علائم اولیه بسیار تاثیر گذار است به گونه ای که مشارکت بین پزشک و بیمار در درمان بسیار حائز اهمیت است، شناخت علایم اولیه و عوامل خطر بیماری توسط بیماران، سبب افزایش توانایی پزشک در تشخیص و مدیریت مناسب بیماری خواهد شد.

ایسکمی حاد مزانتریک (AMI) یک سندرم ناشی از جریان خون نامناسب از طریق عروق مزانتریک است که سرانجام منجر به ایسکمی و گانگرن دیواره‌ی روده خواهد شد. اگر چه این وضعیت به ندرت روی می دهد، اما در صورت وقوع از شرایط حاد در زندگی می توان نام برد. به طور گسترده، AMI به صورت شریانی یا وریدی طبقه‌بندی می شود.

ایسکمی حاد مزانتریک به صورت شریانی به دو نوع ایسکمی مزانشیمی غیرقابل انسدادی (NOMI) و ایسکمی شریانی مزانتریک (OMAI) تقسیم می شود. ایسکمی شریانی مزانتریک بیشتر به آمبولی شریانی حاد مزانتریک (AMAE) و ترومبوز شریانی مزانتر حاد (AMAT) تقسیم می‌شود. ایسکمی حاد مزانتریک به صورت وریدی به شکل ترومبوز وریدی مزانتر (MVT) است. چهار نوع ایسکمی حاد مزانتریک به همدیگر شباهت‌ دارند و اگر به صورت صحیح درمان نشوند سبب از بین رفتن روده می شوند.

برای درمانی ترومبوز حاد از جراحی استفاده می شود و از اواخر قرن بیستم تغییری پیدا نکرده است. در برخی موارد آنژیوپلاستی تحتانی با استنت‌گذاری انجام می شود. ایسکمی مزانتریک خطر قابل توجهی دارد زیرا سبب مرگ و میر می شود و یکسری مشکلات تشخیص دارد. با تصویربرداری تشخیصی در زمان به موقع و تهاجمی و مشاوره اولیه جراحی می توان خطر را کاهش داد.

انواع بیماری ایسکمی روده کدامند؟

ایسکمی می‌تواند بر قسمت کوچکی از روده‌ی کوچک یا روده‌ی بزرگ تاثیر بگذارد و یا به صورت گسترده هر دو قسمت را درگیر کند. علائم ایسکمیک می تواند حاد، مزمن یا مکرر باشد را درگیر کند. آمبولی یکی از راه هایی است که سبب انسداد و یا محدود شدن خونرسانی به روده می شود که آمبولی در حقیقت یک لخته خون مهاجر است که می تواند سبب انسداد شود. از طرف دیگر ترمبوز و لخته خون ثابت شده در رگ های خونی، عبور خون را قطع می کند. شايع‌ترين علت ايسكمي به علت انسداد وريدي، ترومبوز ایجاد می شود كه با جريان خون از روده تداخل مي‌يابد و سبب گرفتگي روده، تورم و خونريزي مي‌شود.

بیماری ایسکمی روده در چند دسته تقسیم بندی می شود:

ایسکمی حاد مزانتریک :

شریان مزانتریک در حقیقت خون غنی از اکسیژن را به روده‌ها می‌رساند که بر روده کوچک تأثیر می‌گذارد. شروع این ایسکمی ناگهانی است و دلایل بروز ان عبارتند از: انسداد‌ در حقیقت درون یکی از رگهای اصلی روده ایجاد می‌شود که سبب متوقف شدن جریان خون می شود، انسداد روده به علت رسوب‌های چربی ایجاد می‌شود که بر دیواره‌ی شریان تاثیر دارد. خون و مواد مغذی از طریق شریان به روده می‌رسند، که به علت آترواسکلروز تنگ می شوند مثلا در بیماری‌های قلبی هم شریان قلب تنگ می‌شود. عامل ایسکمی مزانتریک تنگ شدن یا انسداد شدید است.

از علت های ایسکمی حاد مزانترال ، لخته خون است. جریان خون لخته خون را حرکت می‌ دهد و همین عامل سبب می شود تا شریان مسدود شود. وقتی لخته خون به سمت شریان تنگ شده می رود، به صورت ناگهانی خون رسانی به روده قطع می‌شود و با مسدود شدن خون رسانی به روده بافت‌های موجود در این قسمت گرسنگی می‌کشند و می‌میرند. این شرایط به علت نارسایی قلب، ضربان نامناسب قلب و همچنین حمله قلبی ایجاد می شود.

که هر چه سریع تر تشخیص داده شود با درمان به موقع سبب نجات روده و زندگی بیمار خواهد شد. اختلال جریان خون می تواند عوامل دیگری همچون فشار خون پایین به دلیل شوک و یا نارسایی قلبی و همچنین مصرف داروهای خاص و همچنین نارسایی مزمن کلیه در افرادی که درگیر بیماری های جدی دیگری هستند رخ دهد که برخی از بیماری‌های آترواسکلروز نیزشایع‌تر است. ایسکمی حاد مزانتر یک ایسکمی غیرواقعی است که به دلیل انسداد در شریان نیست.

ایسکمی مزمن مزانتریک :

ایسکمی مزمن مزانتربه عنوان آنژین روده شناخته می‌شود که سبب ایجاد ذخایر چربی در دیواره‌های شریانی می‌شود. فرآیند درگیری در این بیماری تدریجی است و امکان اینکه تا زمان درگیری شدید با دو مورد از سه شریان اصلی نیازی به درمان نباشد. یک عارضه بالقوه خطرناک ایسکمی مزمن ، به خاطر لخته خون درشریان بیمار است که سبب قطع جریان خون می شود. وقتی رگ مسدود شود خون روده سبب تورم و خونریزی می‌شود که به این مورد ترومبوز وریدی مزانتر گفته می شود، علت بروز آن عبارتند از :

• التهاب حاد یا مزمن پانکراس (پانکراتیت)
• عفونت شکمی
• سرطان سیستم گوارشی
• بیماری‌های روده‌ای مانند کولیت زخمی
• بیماری کرون یا دیورتیکولیت
• اختلال لخته شدن ارثی
• مصرف داروهایی مثل استروژن است که لخته شدن را افزایش می دهند
• تروما به شکم

ایسکمی کولون چیست :

ایسکمی کولون از انواع شایع ایسکمی روده‌ای است و زمانی ایجاد می شود که جریان خون به کولون قطع می‌شود. این نوع ایسکمی کولون اغلب بر بزرگسالان بالای ۶۰ سال تأثیر می‌گذارد، ولی در هر سن ممکن است رخ دهد. علایم و نشانه‌های ایسکمی کولون شامل خونریزی مقعدی، درد کمر ناگهانی و درد شکمی است. علت کاهش جریان خون به روده‌ی بزرگ همیشه واضح نیست، اما برخی شرایط می‌تواند باعث آسیب بیشتر به ایسکمی کولون شود که عبارت‌اند از:

• تجمع کلسترول بر روی دیواره‌های یک شریان (آترواسکلروز)
• فشار خون پایین همراه با نارسایی قلبی
• به سبب جراحی عمده ممکن است یک لخته خون در یک شریان کولون تروما یا شوک ایجاد شود
• چرخش روده یا تجمع مواد روده در داخل فتق
• به علت انسداد روده، روده بیش از حد بزرگ شود ، بافت اسکار یا تومور
• اختلالات پزشکی که بر خون تأثیر می‌گذارد، مانند التهاب رگ ‌های خونی (واسکولیت)، لوپوس یا کم‌خونی سلول داسی شکل
• تاثیر داروهایی مانند داروهای قلب و میگرنی و داروهای هورمونی مانند استروژن
• مصرف کوکائین یا متامفتامین
• ورزش پر انرژی، مانند راه رفتن در مسافت طولانی

مطالعه بیشتر در رابطه با ایسکمی روده

• علایم بیماری ایسکمی روده
• تشخیص بیماری ایسکمی روده
• درمان بیماری ایسکمی روده
• علت بروز بیماری ایسکمی روده

---